ڀرُ ڀُر ڇيڻا جهنگ مچاءِ

اها ڳالھه مڃون ٿا ته “لپ سروس” ۾ ڪجھه به ناهي رکيو، احتجاج، لفظي جنگ ۽ ڀرپور دلداريون ڪجھه به نه ڪري سگهنديون. آمريڪا جيڪو 700 ملين ڊالر جا هٿيار رڳو وچ ايشيائي ملڪن (ڏکڻ ايشيائي ملڪن سميت) کپائي ٿو، سو اسرائيل کي 450 ملين ڊالر جا جديد هٿيار ڪانگريس مان بل پاس ڪرائي انهن جي “سيلف ڊفينس” جي نالي ڏئي سگهي ٿو. شڪ اهو به آهي ته ڪٿي مسلم عرب ملڪن جا ويڙهاڪ يا انهن اندر ئي اندر ڪي اهڙا عنصر ته ناهن جيڪي ڀُر ڀُر ڇيڻا جنگ مچاءِ ڪندا هجن. اردن جي اڌ آبادي يهودي آهي ان ڪري اردن جي حمايت اسرائيل جي پاسي چٽي آهي. مصيبت اها به آهي ته هتي اشوز جي سياست لڳي پئي آهي، پاڻي جي شيطان گيري کانپوءِ ۽ اڳ ۾ به سوين ٻيا مسئلا پئي ٿيا آهن، جن ۾ فلسطين به چئي سگهجي ٿو، پر آمريڪا پاڻ ڀارت سميت اهڙي راند ۾ رڌل آهن جنهن ۾ اهي هن خطي جو سڪون تباھ ڪري ڇڏيندا، ڇو جو ڀارت جي نظر ۾ هيل تائين جيڪي معصوم شهري مئا آهن اهي دهشتگرد آهن ۽ اهي دهشتگرد پاڪستان جي پٺڀرائي ۾ آهن ان ڪري اهي جيڪڏهن معصوم شهرين کي ماريندا ته پاڪستان جي بدران ڀارت پاڻ انهن تي “سندور” نالي آپريشن ڪندو ۽ ڊرون حملا به ڪندا رهندا، حالانڪه ائين ناهي، اسان وٽ ٻيو پرسيپشن آهي، اهو ائين ٿيو جو 1965 واري، 1971 ۽ ڪارگل واريون جنگيون پاڪستان به کٽيون آهن ته ڀارت به، ٻئي ملڪ “ڊفينس ڊي” ملهائين ٿا ته هاڻي فيصلو ڪير ڪري ته جنگ ڪنهن کٽي ۽ ڪنهن هارائي يا هيءَ ڪا ڪرڪيٽ ميچ ناهي جو “ٽائي” ٿئي يا ڪري سگهجي.

مسلم خطي جي ڪري سموري غير مسلم دنيا ڀارت سان ٻِٽ بيٺل آهي، اهي هاڻي ايتري حد ٽپي آيا آهن جو هر شيءِ ڀارت کي ڏيڻ لاءِ تيار آهن ته جيئن چين کي پوئتي ڪري سگهجي ۽ ڀارت کي مائيڪرو سافٽ سميت مغرب دنيا جون هلندڙ فرينچائيز به چين کان کسي هاڻي ڀارت کي ڏئي سگهجن ان ڪري ته اتي ليبر ڪاسٽ سستي آهي، ان ڪري ڳالھه هاڻي اها ٿي ماري ته پاڪستان ڀلي اڳرائي ڪري يا جواب پر دنيا جي نظر ۾ پاڪستان ئي هن خطي جو واحد ملڪ آهي جيڪو دهشتگرد آهي ۽ افغانستان جا سڀ دهشتگرد به “پاڪ ميڊ” آهن ان ڪري ڏوھ افغانستان جو به ناهي، ڏوھ رڳو پاڪستان جو آهي، پوءِ هن اهڙي ٻٽي صورتحال ۾ پاڪستان جي نيو ڪليئر انرجي ڪجھه به نه ڪندي ان ڪري ته دنيا پاڪستان جو پاڻي ڪڇي چڪي آهي، ڳالھه اها به آهي ته بيلنس پاور هڪ جيترو آهي معنيٰ جيتري طاقت ڀارت وٽ آهي اوتري طاقت پاڪستان وٽ به آهي، فرق رڳو اهو آهي ته هنن وٽ 1974 ۾ اها طاقت آئي ۽ پاڪستان وري ڌماڪو ڪري 28 مئي 1998 ۾ طاقت جو مظاهرو ڪيو ۽ ان ڏينهن کان پاڪستان مغربي دنيا جي اک ۾ ڪنڊو آهي ۽ ٻيو وري ايران، ان ڪري پاڪستان دنيا جي حمايت حاصل نه ڪري سگهندو، ڊپ اهو به آهي ته ڀارت هن ملڪ کي ڪشمير نه ڪري ڇڏي يا آمريڪا جي هُشي تي هي خطو وري فلسطين نه بڻجي وڃي، ۽ اسان وتئون در در دانهون ڏيندا ۽ مظلوم بڻجي پنهنجي طاقت هوندي به ڪمزور بڻجي وڃون.

ڀارت ۾ اندروني خلفشار ناهن، انهن وٽ مذهبي جنون نالي ڪا شيءِ ناهي ۽ نه ئي انهن وٽ ڪو لساني جماعتون ڪنهن ڦڏي فساد جي ڳالھه ۾ ڦاٿل آهن، پر انهن جي ڀيٽ ۾ پاڪستان ۾ اندروني خلفشار ۽ ڦڏا فساد گهڻا آهن، ان ڪري هي ملڪ جي اندروني ڦڏن فسادن مان جيڪڏهن نڪتل هجي ها ته ڪا ڳالھه سمجھه ۾ به اچي ها ان ڪري ڀارت جڏهن بلوچستان ۾ ويهي ۽ سي آءِ اي ڪي پي ۽ افغانستان ۾ ويهي ايجسنين جي هٿان سڀ ڪجھه ڪري سگهي ٿي ته پوءِ بارڊر تان ڊرون اڇلائڻ انهن جي کٻي هٿ جو کيل آهي ۽ ڪير ان کي روڪي نٿو سگهي ۽ ڪير به ڀارت کي نه سمجهائيندو ته انساني حقن جي ڀڃڪڙي نه ڪري ان ڪري ڪشمير ۾ ظلم ڪرڻ جي باوجود به پي ٽي آءِ سرڪار انهن 371 آرٽيڪل هڻڻ ڏنو ته هاڻي ڇا ڪري سگهندا، ڳالھه اها به ناهي ته هي قوم عسڪري طاقت ۾ ڇڙوڇڙ آهي يا عسڪري قوتون ڪجھه به ڪري سگهنديون، پر ڳالھه هڪ قوم جي حيثيت ۾ ڪري سگهجي ته سماجي حيثيت ۽ مذهبي ۽ لساني ڌڙن وٽيل سٽيل قوم کي هڪ ڪرڻ جي لاءِ مرڪزي هڏو ختم ڪري پوندي ان ڪري اها ڳالھه چوڻ آسان ٿيندي ته هن ملڪ جا باشندا اتي جو اتي آهن، جو پيٽ ڪٽي ٿا پيٽ کائين ۽ پيٽ سان پٿر ٻڌي ٿا زندگي گذارين ۽ هن ملڪ جا نوڪري پيشا ماڻهو لائي لائي ٿا کائين، پر اتي عسڪري ادارن جا ماڻهو رڳو اڳتي نڪري ويا آهن ۽ عام ماڻهو اتي جو اتي آهي.

ڳڻتي رڳو اها آهي ته اسرائيل هن جنگ ۾ اڻ سڌو طرح لٿل آهي ۽ آمريڪا به، جيترو پريشر هنن ايران تي وڌو آهي، اوترو پريشر هاڻي پاڪستان تي به آهي ۽ جنگي صورتحال وڌي سگهي ٿي، جيڪا کٽڻ جو نالو نٿو ٿي سگهي، ان ڪري ته خطي ۾ سي آءِ اي ۽ ‘را’ کي باھ ٻارڻي هئي سا پاڻي ۽ سنڌ طاس معاهدي جي ڀڃڪڙي ڪري اها ڳالھه ڪري ڏيکارين ته ڀارتي ڊرون ۽ بم قبر ۾ نه کڻي ويندا ان ڪري ڀارت ڪري ڏيکاريو ۽ پاڪستان ۾ ايتري اخلاقي جرئت به ناهي جيتري ته هو به حملا ڪري سگهي يا جواب ڏيڻ واري موڊ به ڇو؟ پر ڳڻتي اها به آهي ته ٻنهي ملڪن جو عوام بارود جي ڍير تي ويٺل آهي، جتي دنيا انهن بم گولن مان جان ڇڏائي وئي آهي، اتي ٻئي ملڪ اربين رپيا رڳو ان ڳالھه تي خرچ ٿا ڪن ته ڪشمير تنهنجو يا ڪشمير منهنجو ان ڪري انٽرنيشنل ڌريون مسلم دنيا يا خاص پاڪستان جي حق ۾ ناهن ته ڪشمير جو مسئلو حل ٿئي ۽ لائين آف ڪنٽرول ڪنهن ضد بحث کان آجي ٿئي، ان جو نالو ئي متنازعه رکي انگريزن حقيقت ۾ هن خطي جي ماڻهن کي ويڙهائي ڇڏيو يا واقعي انهن جي ڳالھه سچ آهي ته “ڊوائيڊ اينڊ رول“.

هارپ ڊرون اصل ۾ اسرائيلي ڊرون آهي جيڪو اسرائيل ايرو اسپيس انڊسٽريز (IAI) جي MBT ميزائل ڊويزن پاران تيار ڪيو ويو آهي IAI ويب سائيٽ تي موجود معلومات موجب هارپ جنگي جهازن، ڪمانڊ پوسٽن، سپلائي ڊپو، ٽينڪن ۽ هوائي دفاعي نظام جهڙن اعليٰ سطحي هدفن کي نشانو بڻائڻ جي صلاحيت رکي ٿو. هارپ ڊرون ڪنهن به علائقي ۾ تقريبن نو ڪلاڪن تائين پنهنجي هدف کي ٽريڪ ڪرڻ ۽ نشانو بڻائڻ جي صلاحيت رکي ٿو. هيلي ڪاپٽر ۾ گائيڊيڊ ويپن سسٽم نصب ڪيو ويندو آهي، جنهن کي آپريٽر پاران ڪنٽرول ڪيو ويندو آهي. هارپ ڊرون جي رفتار 225 ناٽ هوندي آهي ۽ اهو پنهنجي آپريٽر کان تقريبن 1,000 ڪلو ميٽر پري اڏامي سگهي ٿو، جڏهن ته ان ۾ 23 ڪلو گرام ڌماڪيدار مادو کڻڻ جي صلاحيت پڻ هوندي آهي. هارپ ڊرون لانچر جي مدد سان هوا ۾ ڇڏيا ويندا آهن، اهو اليڪٽرو آپٽيڪل سينسرز سان ليس هوندو آهي، جيڪو ڪنهن به حرڪت ڪندڙ ٽارگيٽ جي نگراني ڪرڻ جي قابل هوندو آهي ۽ ريڊار کي جام ڪري ٿو. هارپ ڊرون ڪنهن به شڪي بيلسٽڪ ميزائل سائيٽ کي نشانو بڻائڻ لاءِ استعمال ڪري سگهجن ٿا. ياد رهي ته هندستان ڪيترن ئي سالن کان اسرائيل کان دفاعي شيون خريد ڪري رهيو آهي. نيوز ايجنسي رائٽرز جي مطابق گذريل ڏهاڪن ۾ هندستان اسرائيل کان 2.9 بلين ڊالر جي فوجي سامان خريد ڪيو آهي، جنهن ۾ ريڊار، جاسوسي سامان، ڊرون ۽ ميزائل شامل آهن.

اهڙا ننڍا ڊرون يقيني طور تي ريڊار ذريعي ڳولهڻ مشڪل هوندا آهن، ڇاڪاڻ ته اهي اوچائي تي نه اڏامندا آهن ۽ ريڊار کي جام ڪرڻ جي صلاحيت رکندا آهن. آمريڪا ۽ اسرائيل جهڙن ملڪن کي به اهڙن ننڍن ڊرونز کي روڪڻ ۾ ڏکيائي کي منهن ڏيڻو پوي ٿو، ڇو ته اهي ڊرون ريڊار کي نظر نٿا اچن، ۽ انهن کي مارڻ مختلف فوجي حڪمت عمليون اختيار ڪيون وينديون آهن. ظاهري طور تي هندستان جو ڊرون موڪلڻ جو مقصد پاڪستان کي پريشان ڪرڻ يا ماڻهن ۾ خوف پيدا ڪرڻ آهي. پاڪستان کي هندستاني ڊرون کان گهڻو نقصان نه پهتو آهي ۽ هندستان جو مقصد صرف انهن حملن سان پنهنجي ماڻهن کي خوش ڪرڻ آهي. اهو لڳي ٿو ته هندستان انهن ڊرونز کي پاڪستان جي فوجي تنصيبات کي نشانو بڻائڻ لاءِ استعمال ڪيو آهي. انهن ڊرونز کي پاڪستان موڪلڻ جو مقصد پاڪستان جي ريڊار سسٽم ۽ هوائي دفاعي نظام جا نشان حاصل ڪرڻ ٿي سگهي ٿو، پر پاڪستان به پنج هندستاني جنگي جهاز ۽ هڪ ڊرون ڪيرايو آهي، جنهن ۾ رافيل جهاز به شامل آهي. هندستان کي احساس ٿي ويو آهي ته هو پنهنجي مهانگي جنگي مشينن سان پاڪستان تي حملو نٿو ڪري سگهي ۽ اهو ئي سبب آهي ته هو هاڻي ڊرون استعمال ڪري رهيو آهي. حقيقت ۾ ڀارت پاران موڪليل ڊرون ڪنهن به هوائي دفاعي نظام کي تباهه ڪرڻ جي قابل نه آهن. اهڙن ڊرونز ۾ ٻه يا ٽي ڪلو ڌماڪيدار مادو نصب ٿيل هوندو آهي ۽ اهي ڪٿي به ڌماڪو ڪري سگهن ٿا. ان ۾ روٽر ۽ بليڊ پڻ نصب ٿيل هوندا آهن، جيڪي نقصان پهچائي سگهن ٿا. ڊرونز نه رڳو جديد جنگ ۾ دشمنن تي حملو ڪرڻ لاءِ استعمال ٿيندا آهن، پر جاسوسي لاءِ پڻ. ڊرون جو پهريون مقصد جاسوسي ڪرڻ آهي، پر هندستان پاران موڪليل ڊرون مصنوعي ذهانت سان هلندڙ نظر نٿا اچن ۽ نه ئي انهن ۾ ڪيمرا نصب ٿيل آهن، نه اهي ڊرون حقيقي وقت ۾ ڪا به معلومات موڪلڻ جي قابل آهن.